ÜRETİMDEN İHRACATA TARIMA KATKI SAĞLIYOR

Edirne'de 1923 yılında "Fidanlık" adıyla kurulan ve zaman içinde farklı isimler altında çalışmalar yapan Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü, çeltik ıslah çalışmalarında "ülkesel koordinatörlük" görevini yürüterek tarımsal üretime katkı sunuyor. Bölgenin tarımsal özellikleri dikkate alınarak belirlenmiş ürün gruplarında araştırmalar yapan enstitü, Trakya'da ana ürün olarak ekimi yapılan çeltik, ayçiçeği, buğday ve arpa bitkilerinde ıslah ve adaptasyon çalışmaları yürütüyor.

Enstitünün Müdürü Doç. Dr. Adnan Tülek, AA muhabirine, Türkiye'de en çok ekilen çeltik çeşidi olan "Osmancık" türü dahil pek çok çeşidin enstitü tarafından geliştirildiğini söyledi. Enstitünün, çeltik ıslah çalışmalarında ülkesel koordinatörlük görevini yürüttüğüne dikkati çeken Tülek, "Çeltik ıslah çalışmalarına ülkemizde 1965'li yıllarda başlanmış ve muhtelif sayıda çeşit geliştirilmiştir. Enstitümüz tarafından bugüne kadar 80 çeşit geliştirilmiş ve Türk çiftçisinin hizmetine sunulmuştur." dedi.

Araştırma ve geliştirme çalışmalarının aralıksız sürdüğünü dile getiren Tülek, şunları kaydetti: "Türkiye'de çeltik tohumluk üretimi dikkate alındığında enstitümüz tarafından geliştirilen çeltik çeşitlerinin payı yurt içinde sertifikalı tohumluk üretiminin yüzde 50'sini karşılamaktadır. Enstitümüz tarafından 1997 yılında geliştirilen Osmancık çeşidi 2000'li yıllardan sonra hızla üretim alanlarına girmiştir. Üretim alanlarının yüzde 8090'ını kapsayacak şekilde ekim alanı bulmuştur. Hali hazırda yurt içi ve yurt dışında birçok yerde üretimi yapılmaktadır. Bunun yanında diğer geliştirdiğimiz çeltik çeşitlerinin de payı oldukça önemlidir."

Tülek, enstitülerince geliştirilen çeşitlerin yurt dışında da ilgi gördüğünü, Bulgaristan'da 1, Kuzey Makedonya'da 4, Ukrayna'da 6 çeşidin tescil edildiğini belirtti. Tüketicilerin taleplerine göre çalışmalar yürüttüklerini aktaran Tülek, "Bazen taleplere göre farklı türler de geliştiriyoruz. Siyah pirinç dediğimiz, siyah renkli bir çeşidimiz var. Bu tarz çeşitler farklı tüketici grupları tarafından tercih edilebilmekte. Yine aromatik diye adlandırdığımız çeşitlerimiz var. Indica tipi Uzak Doğu'da üretilen çeşitlere benzer çeltik çeşitlerimiz bulunuyor." diye konuştu.

Damla sulama sistemiyle çeltik üretimi

Çeltik ekiminde suyun önemli olduğunu ve buna bağlı olarak farklı üretim yöntemleri geliştirdiklerini anlatan Tülek, şöyle devam etti: "Türkiye'de yıllık 1 milyon ton çeltik üretimi yapılmakta. Bunun da yüzde 45'ini Edirne sağlamaktadır. Dolayısıyla önemli bir çeltik üretimi merkezi konumundayız. Çeltik tarımını sınırlandıran en önemli unsurlardan bir tanesi su kısıtlılığı. Son zamanlarda yürütmüş olduğumuz çalışmalar sonucu damla sulama sistemleri kullanarak çeltik tarımında yeni çalışmalar yürütülmekte. Bu kapsamda birçok alanda hatta engebeli alanlar da dahi sulama imkanı varsa damla sulama yöntemiyle ekonomik olarak çeltik tarımı yapılabilecek."